تست پاپ اسمیر چیست؟ هر دوره از زندگی نیازمند انجام برخی آزمایشها و تستهای ضروری است که از دوران جنینی در شکم مادر شروع شده و تا سن کهنسالی ادامه دارد. از جمله این آزمایشات، برخی نیاز به چکاپ سالانه دارند که باید در هر سال تکرار شوند. خانمها عموما باید تعداد بیشتری از این آزمایشات و تستها را به صورت روتینی انجام دهند. یکی از آزمایشاتی که پس از ازدواج به صورت سالیانه انجام داده میشود، آزمایش پاپ اسمیر است.
تاریخچه تست پاپ اسمیر
آزمایش پاپ اسمیر (Pap smear test) توسط دکتر یونانی به نام جورجیوس پاپانیکولائو اختراع شد و به نام او نیز نامگذاری شد. پاپانیکولائو از سال ۱۹۲۳ به تحقیقات خود در این زمینه پرداخت. همچنین، اورل باباچ از رومانی در سال ۱۹۲۷ کشفی مشابه را به طور مستقل انجام داد، با این حال روش Babeș کاملاً متفاوت از روش پاپانیکولائو بود. نام پاپانیکولائو بارها برای دریافت جایزه نوبل ارسال شد، اما هر بار توسط کمیته نوبل رد شد. پس از آن، کمیته نوبل تحقیقات گستردهای درباره شایستگیها و منافع پاپانیکولائو به پروفسور سانتسن، رئیس پاتولوژی در انستیتوی سرطان استکهلم در آن زمان، محول کرد. سانتسن در نهایت به مشارکتهای Babeș که توسط پاپانیکولائو اعلام نشده بودند، پی برد و این مسئله را به کمیته گزارش داد. در نتیجه، جایزه نوبل به پاپانیکولائو تعلق نگرفت.
آزمایش پاپ اسمیر چیست؟
تست پاپ اسمیر، یا همان پاپ تست، یک روش برای آزمایش سرطان دهانه رحم در زنان است. این آزمایش شامل جمع آوری سلولها از دهانه رحم (قسمت پایین و باریک رحم در بالای واژن) میباشد. انجام زودهنگام تشخیص سرطان دهانه رحم از طریق آزمایش پاپ اسمیر، به شما فرصت بیشتری برای درمان میدهد. همچنین، این آزمایش میتواند تغییراتی را که ممکن است در آینده منجر به ایجاد سرطان شود، در سلولهای دهانه رحم شما نشان دهد.
دهانه رحم قسمت تحتانی رحم است که به داخل واژن باز میشود. سلولهای غیرطبیعی دهانه رحم، اگر تشخیص داده نشوند و درمان نگردند، میتوانند منجر به سرطان دهانه رحم شوند.
در طی انجام این آزمایش، پزشک یا پرستار ابزاری به نام اسپکولوم را درون واژن قرار میدهد تا دهانه رحم شما را ببیند، و سپس از یک ابزار مخصوص یا برس نرم برای جمع آوری سلولها از بیرون دهانه رحم استفاده میکند.
دکتر معصومه محمدی از بهترین متخصصان زنان در تهران میباشد. جهت رزرو نوبت آنلاین دکتر محمدی کلیک کنید.
هدف از انجام تست پاپ اسمیر چیست؟
تست پاپ اسمیر به منظور غربالگری سرطان دهانه رحم استفاده میشود، همانطور که اشاره شد. این آزمایش معمولاً همراه با معاینه لگن برای بیمار انجام میشود. در خانمهای بالای ۳۰ سال، ممکن است آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نیز انجام شود.
ویروس HPV یک نوع عفونت شایع مقاربتی است که میتواند به سرطان دهانه رحم منجر شود. در برخی موارد، آزمایش HPV به جای تست پاپ اسمیر انجام میشود.
اهمیت انجام تست پاپ اسمیر
تشخیص زودهنگام سلولهای غیرطبیعی از طریق آزمایش پاپ اسمیر، اولین گام شما در جلوگیری از پیشرفت احتمالی سرطان دهانه رحم است. این تست برای غربالگری سرطان دهانه رحم استفاده میشود و معمولاً همراه با معاینه لگن انجام میپذیرد. در زنان بالای ۳۰ سال، ممکن است آزمایش پاپ با آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که یک عفونت شایع جنسی است و میتواند باعث سرطان دهانه رحم شود، ترکیب شود.
در برخی موارد، آزمایش HPV ممکن است به جای تست پاپ اسمیر انجام شود. در طی این روش معمول، سلولهای دهانه رحم به آرامی جمعآوری شده و رشد غیرطبیعی آنها بررسی میشود، که این فرآیند در مطب پزشک انجام میگیرد. ممکن است این فرآیند کمی ناخوشایند باشد، اما معمولاً درد طولانی مدتی ایجاد نمیکند. گاهی اوقات ممکن است بعد از انجام این تست و نمونهبرداری توسط پزشک، کمی خون دیده شود که این امر معمولاً به دلیل خراشیدگی موقت ناحیه است و موجب نگرانی نیست.
گاهی اوقات ممکن است برای شما راحت نباشد یا به دلایلی نتوانید به موقع به پزشک برای انجام تست پاپ اسمیر مراجعه کنید.
پاپ اسمیر و سرطان دهانه رحم
در موارد مختلف، پزشک متخصص زنان ممکن است توصیه و تجویز کند که این تست انجام شود. این آزمایش دو نوع جواب منفی و مثبت دارد که هرکدام پیامدهای مختلفی را نشان میدهند. جواب منفی نشانهای از سلامت دهانه رحم است، در حالی که جواب مثبت گاهی اوقات نشانگر بروز سرطان دهانه رحم میباشد. عوامل و دلایلی که احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش میدهند، عبارتند از:
- تجربه بیماریهای روابط جنسی پرخطر.
- شروع روابط جنسی از سنین پایین.
- سابقه سرطان در دستگاه تناسلی و درمان آن.
- وجود ضعف در سیستم ایمنی بدن.
- عادت به مصرف سیگار.
- افزایش سن و نزدیک شدن به دوران یائسگی.
این عوامل میتوانند بر احتمال بروز سرطان دهانه رحم تأثیر بگذارند و به همین دلیل پزشک ممکن است تست پاپ اسمیر را به شما توصیه کند، به ویژه اگر یک یا چندین از این عوامل برای شما صدق میکند.
چه افرادی نیاز به انجام تست پاپ اسمیر دارند؟
توصیه میشود که خانمها از سن ۲۱ سالگی هر سه سال یکبار تست پاپ اسمیر را انجام دهند. این اقدام به دلیل این است که برخی از خانمها ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان یا عفونتهای دیگر باشند.
در موارد زیر، پزشک ممکن است توصیه کند که تست به صورت مکرر انجام شود:
- اگر HIV مثبت هستید.
- اگر سیستم ایمنی شما به دلیل درمانهای شیمیایی یا پیوند عضو، ضعیف شده است.
- اگر بالای ۳۰ سال داشته باشید و نتایج غیر طبیعی در آزمایشات گذشته شما مشاهده نشده است.
در ترکیب با آزمایشات دیگر مانند تست HPV، ممکن است هر ۵ سال یکبار نیاز به انجام تست پاپ اسمیر داشته باشید. ویروس HPV یک عامل زگیل تناسلی است که احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش میدهد.
هر چند وقت یکبار آزمایش پاپ اسمیر در زنان نیاز است؟
تعیین فرکانس انجام تست بستگی به عواملی مانند سن، سابقه سلامتی و عوامل خطر دارد. انجام به موقع این آزمایش نقش موثری در تشخیص عفونت HPV و به خصوص درمان زگیل تناسلی زنان دارد. در جدول زیر میتوانید بهترین زمان برای انجام آزمایش پاپ اسمیر را مشاهده کنید:
سن | فاصله زمانی انجام تست |
کمتر از ۲۱ سال | لازم نیست |
۲۱ تا ۲۹ سال | هر سه سال یکبار |
۳۰ تا ۶۵ سال | هر سه سال یکبار آزمایش HPV به تنهایی یا هر پنج سال یکبار آزمایش پاپ و تست HPV همزمان |
بیشتر از ۶۵ سال | اگر در معرض خطر بالای سرطان دهانه رحم نیستید، ضروری نیست. |
تفسیر نتایج آزمایش پاپ اسمیر
✔ در صورتی که نتایج تست پاپ اسمیر عادی باشند، یعنی جواب آزمایش منفی است. این به معنای کشف سلولهای طبیعی گردنی دهانه رحم است و نیازی به هیچ درمان یا آزمایش دیگری تا زمان انجام تست پاپ اسمیر بعدی و معاینه لگن ندارید. دهانه رحم در سلامت کامل بوده و سلولها اندازهای یکنواخت و کاملاً عادی دارند.
✔ در صورتی که نتایج تست پاپ اسمیر غیر عادی باشند، یعنی نتیجه آزمایش مثبت است. این به معنای کشف سلولهای غیرطبیعی یا غیرمعمولی در آزمایش پاپ اسمیر است. نتیجه مثبت نشاندهنده وجود تغییراتی است که ممکن است نیازمند بررسی دقیقتر با استفاده از کولپوسکوپ یا بیوپسی باشد. پزشک شما ممکن است نمونههای بافتی را برای تحلیل و تشخیص دقیقتر به آزمایشگاه ارسال کند.
اصطلاحات پزشکی در زمینه تست پاپ اسمیر
۱. سلولهای سنگفرشی غیرمعمول از اهمیت نامشخص ( ASCUS )
سلولهای سنگفرشی نازک و مسطح در سطح دهانه رحم سالم رشد میکنند. در صورتی که آزمایش پاپ اسمیر نشان دهد که سلولهای سنگفرشی کمی غیرطبیعی هستند (ASCUS)، این به معنای وجود تغییراتی است که به وضوح سلولهای پیش سرطانی را نشان نمیدهد. با استفاده از آزمایش مبتنی بر مایع، پزشک میتواند نمونه را برای بررسی وجود ویروسهایی که باعث پیشرفت سرطان میشوند، مانند برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، تحلیل کند. در صورتی که ویروسهای پرخطر وجود نداشته باشند، سلولهای غیرطبیعی که در نتیجه آزمایش یافت شده، نگرانکننده نیستند. اما اگر ویروسهای نگرانکننده وجود داشته باشند، نیاز به آزمایشهای بیشتر دارید.
۲. ضایعه داخل اپی تلیالی سنگفرشی
این اصطلاح برای توصیف این استفاده میشود که سلولهای جمع آوری شده از آزمایش پاپ اسمیر ممکن است دارای تغییرات پیش سرطانی باشند. در صورتی که این تغییرات کمی باشند، نشان میدهد که اندازه، شکل و سایر ویژگیهای سلولها، در صورت وجود ضایعه پیش سرطانی، ممکن است سالها به سرطان تبدیل شوند. اما اگر تغییرات به میزان بالایی باشند، احتمال اینکه ضایعه به سرطان تبدیل شود، بسیار بیشتر است و نیاز به آزمایشهای تشخیصی اضافی وجود دارد.
۳. سلولهای غدهای غیر معمولی
سلولهای غدهای در دهانه رحم و مخاط رحم تولید و رشد میکنند. سلولهای غدهای غیر معمولی ممکن است کمی غیرطبیعی به نظر برسند، اما نمیتوان به طور قطع نظر داد که آیا این سلولها سرطانی هستند یا خیر. برای تشخیص دقیق منشأ و اهمیت سلولهای غیر طبیعی، نیاز به انجام آزمایشهای بیشتر است.
۴. سلولهای سنگفرشی یا سلولهای آدنوکارسینوما
این نتیجه بدین معناست که سلولهای جمع شده برای آزمایش پاپ اسمیر به گونهای غیرطبیعی به نظر میرسند که پزشک تقریباً اطمینان حاصل میکند که سرطان حتمی نیست. “سرطان سلولهای سنگفرشی” به سرطانهایی گفته میشود که در سلولهای صاف سطحی واژن یا دهانه رحم بوجود میآیند. همچنین، “آدنوکارسینوما” به سرطانهایی اشاره دارد که از سلولهای غدهای ناشی میشوند. اگر چنین سلولهایی یافت شوند، پزشک توصیه میکند که ارزیابی سریعی انجام دهید.
آمادگیهای لازم برای تست پاپ اسمیر
اگر پزشک متخصص به شما توصیه کرده است که تست پاپ اسمیر را انجام دهید، قبل از انجام آن در منزل، به این نکات توجه کنید:
- دقت کنید که حداقل چند روز از آخرین قاعدگی شما گذشته باشد، در این مورد پزشک شما را راهنمایی میکند.
- مصرف هرگونه ژلهی جلوگیری از بارداری، کرم یا فوم واژینال را قطع کنید.
- یک روز پیش از انجام تست، از نزدیکی و ارتباط جنسی واژینال خودداری کنید.
- هرگونه مصرف داروی واژینال را قطع کنید، مگر اینکه توسط پزشک شما توصیه شده باشد.
- پیش از انجام تست پاپ اسمیر، دوش واژینال نگیرید.
- مصرف داروهای ضدبارداری را قطع کنید.
- قبل از انجام تست پاپ اسمیر، به مدت دو روز از مقاربت، دوش گرفتن، و استفاده از داروهای واژینال، کرمها یا ژلههای ضد اسپرم خودداری کنید، زیرا ممکن است سلولهای غیر طبیعی را بشویید یا پنهان کنید.
- سعی کنید آزمایش پاپ اسمیر را در دوران قاعدگی خود انجام ندهید. بهتر است در زمان دوره قاعدگی از این آزمایش پرهیز کنید، اگر امکانش وجود دارد.
این نکات به شما کمک میکنند تا این آزمایش بهطور دقیقتر و بهتری انجام شود و نتایج آن دقیق تر باشد.
چه زمانی می توانید تست پاپ اسمیر را انجام ندهید؟
در شرایط خاص ممکن است نیاز به انجام این آزمایش روتین نباشد:
✔ برداشتن کامل رحم بعد از عمل جراحی: پس از جراحی برداشتن رحم، از پزشک خود بپرسید که آیا باید آزمایش پاپ اسمیر را ادامه دهید یا خیر. اگر هیسترکتومی به دلیل بیماری غیر سرطانی مانند فیبروم رحم انجام شده باشد، ممکن است بتوانید آزمایش پاپ اسمیر را متوقف کنید. اما اگر عمل جراحی برداشتن رحم شما به دلیل پیش سرطانی یا سرطان بوده باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که آزمایش پاپ اسمیر را ادامه دهید.
✔ سن بالا: پزشکان به طور کلی توافق دارند که زنان میتوانند آزمایش پاپ اسمیر را در سن ۶۵ سالگی متوقف کنند، اگر آزمایشات قبلی برای سرطان دهانه رحم منفی بوده باشد. برای تصمیمگیری درباره ادامه یا متوقف کردن آزمایش پاپ اسمیر، گزینههای خود را با پزشک خود مطرح کنید و بر اساس عوامل خطر مشترک، تصمیم بگیرید که چه گامی برای شما مناسبتر است. اگر جنسیت فعال با شریک زندگی دارید، پزشک زنان ممکن است توصیه کند که ادامه آزمایش پاپ اسمیر را در نظر بگیرید.
عوارض و خطرات ناشی از تست پاپ اسمیر
این تستیک روش اعتبارسنج برای غربالگری سرطان دهانه رحم است. با این حال، این آزمایش ممکن است خطاهایی داشته باشد و ممکن است بیماران شاهد نتایج کاذب منفی باشند.
به واقع به این معنی است که آزمایش نشان میدهد که هیچ ناهنجاری وجود ندارد، حتی اگر سلولهای غیر طبیعی حاضر باشند. نتیجه منفی کاذب به این معنی نیست که در آزمایش خطا رخ داده است.
عواملی که ممکن است منجر به نتیجه منفی کاذب شوند عبارتند از:
- عدم وجود تعداد کافی سلولها
- تعداد کم سلولهای غیر طبیعی
- وجود خون یا سلولهای التهابی که سلولهای غیر طبیعی را پوشش داده باشد.
با این حال، اگر در یک آزمایش سلولهای غیر طبیعی تشخیص داده نشود، این نشان میدهد که در آزمایشات بعدی این مسئله به درستی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
2 پاسخ
مطالب بسیار مفیدی درباره بیماری های زنان و زایمان قرار میدید متشکرم.
با تشکر و آرزوی سلامتی برای شما دوست عزیر