دستگاه هولتر ریتم یک نوار قلب کوچک و قابل حمل است که به طور مداوم ضربان و ریتم قلب را در بازه زمانی یک تا چهار روز، بسته به تکرار علائم بیمار، ثبت میکند. این دستگاه از طریق سیم‌هایی به الکترودها متصل میشود، که این الکترودها به وسیله پچ‌های پلاستیکی در نقاط مشخصی از پوست سینه بیمار قرار می‌گیرند. هیچ‌گونه جریان برق یا الکتریسیته از این طریق به بدن انسان وارد نمی‌شود.
هولتر ریتم قلب چیست؟
امروزه بررسی دقیق ریتم قلب از اهمیت ویژه‌ای برای بیماران قلبی برخوردار است. از این رو، پزشکان با بهره‌گیری از روش‌های گوناگون، فعالیت‌ها و ضربان قلب بیماران را مورد سنجش قرار می‌دهند. یکی از این روش‌ها، استفاده از هولتر ریتم قلب است.
هولتر قلب به عنوان دستگاهی کوچک برای ثبت آریتمی‌های قلبی شناخته میشود. این دستگاه حداقل به مدت ۲۴ ساعت بر روی بدن افراد قرار می‌گیرد و در برخی موارد ممکن است این بازه تا دو هفته نیز ادامه یابد. هدف اصلی از استفاده این دستگاه، تشخیص اختلالات هدایتی قلب است. جالب اینجاست که این دستگاه توسط نورمن هولتر اختراع شده و به افتخار او، نام این مخترع بر روی دستگاه قرار گرفته است.
علاوه بر هولتر قلب، هولتر فشار خون نیز وجود دارد که به طور پیوسته فشار خون بیمار را اندازه‌گیری کرده و به شناسایی نوسانات و مشکلات مرتبط با فشار خون کمک میکند. ترکیب این دو دستگاه به پزشکان این امکان را می‌دهد تا با دقت بالاتری مشکلات قلبی و عروقی را شناسایی و درمان کنند.
کاربرد هولتر قلب چیست؟
وسیله‌ای که با آن فعالیت قلبی برای مدت طولانی ثبت میشود، هولتر قلبی نام دارد. این دستگاه قابل حمل است و گاهی به آن الکتروکاردیوگرافی آمبولانسی نیز می‌گویند.
هولتر یک مانیتور کوچک برای نظارت بر قلب است که اندازه‌ای مشابه با یک تلفن همراه دارد و معمولاً به گردن آویزان میشود یا بر روی کمر نصب می‌گردد. این دستگاه سیگنال‌های تولید شده توسط قلب را به دقت ثبت میکند.
حتی ضعیف‌ترین سیگنال‌ها نیز از طریق پوست سینه شناسایی می‌شوند و هولتر این سیگنال‌ها را ضبط میکند.
این دستگاه ضربان و ریتم قلب را نظارت کرده و آنها را همانند یک نوار قلب نشان می‌دهد، اما به جای نمایش فوری، اطلاعات را در حافظه خود ذخیره می‌نماید.
تفاوت نوار قلب با هولتر قلب چیست؟
- نوار قلب معمولی فقط میتواند وضعیت لحظه‌ای بیمار را ثبت کند.
- در حالی که برخی آریتمیها ممکن است در هنگام انجام فعالیت‌های روزمره یا شب‌هنگام در خواب بیمار را تحت تأثیر قرار دهند.
- مانیتورینگ هولتر این امکان را برای پزشک فراهم میکند تا روند و ریتم قلب بیمار را در یک دوره زمانی مشخص بررسی کند.
- تشخیص انواع آریتمیها، فلوتر دهلیزی و دیس‌ریتمی به صورت لحظه‌ای با استفاده از این دستگاه امکان‌پذیر است.
طریقه نصب دستگاه هولتر ریتم قلب
دستگاه هولتر ریتم قلب در کلینیک تخصصی قلب تحت نظر پزشک متخصص قلب نصب میشود. قبل از نصب و قرار دادن هولتر، باید دوش بگیرید، زیرا الکترودها پس از شروع مانیتورینگ قابل جدا کردن نیستند و باید خشک باقی بمانند. سنسورها (الکترودها) بر روی قفسه سینه قرار داده می‌شوند.
این الکترودها ضربان قلب را تشخیص می‌دهند و اندازه آنها تقریباً به اندازه یک سکه کوچک است. اگر روی سینه شما مو وجود داشته باشد، بخشی از آن تراشیده میشود تا الکترودها به درستی بچسبند.
سیم‌های متصل به الکترودها به دستگاه ضبط هولتر قلب وصل می‌شوند. اندازه این دستگاه تقریباً به اندازه یک دستگاه کارتخوان است. پس از نصب مانیتور هولتر و دریافت دستورالعمل‌های لازم درباره نحوه استفاده از آن، می‌توانید کلینیک را ترک کرده و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.
نکات مهم در طی مانیتورینگ دستگاه هولتر ریتم قلب
مانیتور دستگاه هولتر ریتم معمولاً به مدت 1 تا 2 روز پوشیده میشود. در این مدت، دستگاه تمامی ضربان‌های قلب را ثبت میکند. هولتر ریتم بدون درد و کاملاً غیرتهاجمی است. حسگرها (الکترودها) و سیم‌ها را می‌توان زیر لباس پنهان کرد و دستگاه به کمربند بسته یا به بند متصل میشود.
نباید مانیتور هولتر را درآورید و لازم است آن را در تمام مدت ضبط، حتی هنگام خواب، بپوشید. آب میتواند به مانیتور آسیب برساند، بنابراین در طول این مدت شنا نکنید، دوش نگیرید یا حمام نکنید. اگر از مانیتور هولتر بی‌سیم استفاده می‌کنید، به شما نحوه قطع و اتصال مجدد حسگرها و مانیتور آموزش داده میشود تا بتوانید در این مدت دوش بگیرید یا حمام کنید.
در هنگام استفاده از دستگاه هولتر ریتم، می‌توانید بیشتر فعالیت‌های روزانه را انجام دهید، مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری داشته باشد. فرمی به شما داده میشود تا فعالیت‌ها و علائم خود را ثبت کنید. توجه به اینکه آیا و در چه زمانی علائمی مانند موارد زیر دارید، بسیار مهم است:
- تپش یا جا افتادن ضربان قلب
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سرگیجه
همچنین باید فعالیت‌هایی که در هر زمان انجام می‌دهید را یادداشت کنید.
علت بوق زدن دستگاه هولتر ریتم:
پس از نصب هولتر ریتم توسط تکنسین، مانیتور سه بار بوق می‌زند. سپس، حدود 10 دقیقه بعد یک بار دیگر بوق می‌زند. بسته به میزان صدای محیط، ممکن است این بوق‌ها را بشنوید یا نشنوید. مانیتور دارای چراغ سبزی است که در طول مدت نظارت به طور تصادفی چشمک می‌زند، اما این نور نشان‌دهنده ریتم قلب شما نیست.
بیماران اغلب شب‌ها هنگام آماده شدن برای خواب متوجه چشمک زدن این چراغ می‌شوند. نگران نباشید، این نور چشمک‌زن کاملاً طبیعی است. اگر با هر مشکلی در تجهیزات مواجه شدید، لطفاً به تکنسین اطلاع دهید. همچنین، اگر علائمی هرچند جزئی را تجربه کردید، باید زمان و نوع علائم را در دفترچه‌ای که به شما داده شده یا بر روی کاغذ یادداشت کنید.
تفسیر نتیجه هولتر قلب
دستگاه هولتر ریتم، فعالیت قلب شما را در طول 24 یا 48 ساعت ثبت میکند. این مانیتورینگ به پزشک کمک میکند تا علت مشکلات قلبی که در نوار قلب (EKG) معمولی مشخص نشده‌اند، شناسایی شود.
هنگامی که به فعالیت‌های روزمره خود مشغول هستید، هولتر ریتم قلب را به طور مداوم بررسی میکند. به این ترتیب، پزشک میتواند علت لرزش قلب، تپش قلب یا سرگیجه شما را تشخیص دهد. این آزمایش کاملاً بدون درد است.
پزشک نتایج آزمایش مانیتور هولتر را تحلیل کرده و نتایج را با شما به اشتراک می‌گذارد. داده‌های حاصل از این مانیتورینگ میتواند نشان دهد که آیا شما مشکل قلبی دارید و آیا داروهایی که برای قلب مصرف می‌کنید، مؤثر هستند یا خیر.
اگر در طول استفاده از مانیتور هیچ ناهنجاری در ریتم قلب شما ثبت نشد، پزشک ممکن است مانیتور بی‌سیم یا یک ضبط‌کننده رویداد را توصیه کند که هر دو به مدت طولانی‌تری نسبت به مانیتور هولتر استاندارد قابل استفاده هستند. ضبط‌کننده‌های رویداد مشابه هولتر عمل می‌کنند و معمولاً هنگام تجربه علائم از شما خواسته میشود دکمه‌ای را فشار دهید. چندین نوع مختلف از این دستگاه‌ها وجود دارد.
نتایج ممکن است نشان دهد که هولتر ریتم قلب مشکلاتی نظیر آریتمی را شناسایی کرده است، از جمله:
- فیبریلاسیون دهلیزی
- برادی‌کاردی
- تاکی‌کاردی
- انقباضات زودرس بطنی (PVCs)
پزشک و متخصص قلب و عروق مراحل بعدی را با شما در میان می‌گذارد و ممکن است نیاز به داروهای خاص ریتم قلب یا انجام آزمایش‌های بیشتر داشته باشید.
