کولپوسکوپی برای بررسی علائم بیماری در مناطق مختلف واژن، اطراف دهانه واژن و دهانه رحم، استفاده میشود. کولپوسکوپی با استفاده از یک دستگاه خاص به نام کولپوسکوپ انجام میشود. در صورتی که نتیجه تست پاپ اسمیر غیر طبیعی باشد، پزشک ممکن است برای بررسی بیشتر کولپوسکوپی را توصیه کند. اگر پزشک در طی کولپوسکوپی ناهنجاری در سلول‌ها مشاهده کند، نمونه‌ای از بافت آن برداشته شده و برای بررسی تحت میکروسکوپ قرار می‌گیرد.
تجربه زنان بسیاری نشان می‌دهد که قبل از انجام کولپوسکوپی احساس اضطراب می‌کنند، بنابراین آشنایی کامل با این فرآیند می‌تواند به آنها احساس راحتی بیشتری بدهد.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی است که برای بررسی دقیق دهانهٔ رحم، واژن و فرج به منظور تشخیص علائم بیماری استفاده میشود. غربالگری دهانهٔ رحم ممکن است نشان دهندهٔ تغییراتی در سلول‌ها باشد که ناشی از انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV هستند، و در این موارد اغلب کولپوسکوپی توصیه میشود. این تغییرات سلولی ممکن است در آینده به سلول‌های سرطانی دهانهٔ رحم منجر شوند.
در طول کولپوسکوپی، ابزاری به نام اسپکولوم به آرامی در واژن قرار داده میشود تا آن را باز کند و سپس از یک میکروسکوپ برای مشاهدهٔ دهانهٔ رحم با جزئیات بیشتر استفاده میشود. این میکروسکوپ به طور معمول در خارج از بدن قرار دارد. ممکن است نمونه‌ای کوچک از سلول‌ها از دهانهٔ رحم برای آزمایش برداشته شود که به آن نمونه‌برداری یا بیوپسی می‌گویند.
علت انجام کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی معمولاً پس از اینکه آزمایش پاپ اسمیر نشان دهندهٔ وجود سلول‌های غیرطبیعی در دهانهٔ رحم به علت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باشد، انجام میشود. این سلول‌ها در ابتدا سرطانی نیستند، اما در صورت عدم درمان، خطر تبدیل شدن به سلول‌های سرطانی دهانهٔ رحم وجود دارد. در شرایط زیر، پس از دریافت نتایج آزمایش پاپ اسمیر، ممکن است پزشک کولپوسکوپی را توصیه کند:
۱. نتایج آزمایش پاپ اسمیر نشان دهندهٔ تغییراتی در سلول‌های دهانهٔ رحم باشد.
۲. پس از انجام چند آزمایش غربالگری، امکان به دست آوردن نتایج واضح وجود نداشته باشد.
Colposcopyهمچنین می‌تواند برای بررسی علت علائم دیگری مانند خونریزی واژینال غیرمعمول، مانند خونریزی پس از رابطهٔ جنسی، مورد استفاده قرار گیرد. این روش می‌تواند برای تشخیص موارد زیر نیز مورد استفاده قرار گیرد:
۱. زگیل تناسلی
۲. التهاب دهانهٔ رحم یا سرویسیت
۳. تغییرات پیش‌سرطانی در بافت واژن
۴. تغییرات پیش‌سرطانی در فرج
کولپوسکوپی چطور انجام میشود؟
کولپوسکوپی معمولاً توسط پزشک زنان یا کولپوسکوپیست انجام میشود. قبل از آغاز این فرآیند، از شما خواسته میشود که لباس خود را از کمر به پایین بکشید و ممکن است یک پارچه به شما داده شود تا بپوشید. سپس از شما خواسته میشود که دراز بکشید و پاهای خود را روی تکیه‌گاه تخ معاینه قرار دهید، همانند زمانی که معاینهٔ لگن یا تست پاپ اسمیر انجام میشود. مراحل بعدی به شرح زیر است:
- ابزاری به نام اسپکولوم، که احتمالاً آن را می‌شناسید، به آرامی در واژن قرار می‌گیرد تا آن را باز کند. سپس از یک میکروسکوپ با یک لامپ متصل به آن (کولپوسکوپ) برای مشاهدهٔ دهانهٔ رحم استفاده میشود. کولپوسکوپ یک ابزار بزرگ‌نمایی است که وارد واژن نمی‌شود و از فاصله‌ای کمی دورتر از واژن نگه داشته میشود. پزشک نور لامپ را به واژن می‌تاباند و از عدسی کولپوسکوپ برای بررسی استفاده می‌کند. ممکن است در این حالت کمی احساس ناراحتی کنید، اما نباید هیچ دردی احساس کنید.
- پزشک مایعی را روی دهانهٔ رحم شما می‌ریزد. این مایعات به پزشک کمک می‌کنند تا سلول‌های غیرطبیعی دهانهٔ رحم را بیشتر مشاهده کند. هنگام استفاده از این مایعات، ممکن است احساس خفیفی از سوزش یا سوزن‌سوزن شدن داشته باشید.
- ممکن است پزشک یک نمونه کوچک از بافت دهانهٔ رحم برای بیوپسی بردارد، به اندازهٔ سر یک سوزن ته‌گرد. این فرآیند به نام بیوپسی شناخته میشود. در صورت وجود چند ناحیه مشکوک، پزشک ممکن است چند نمونه بیوپسی بردارد. ممکن است هنگام برداشتن بافت، احساس خفیفی از نیشکر زدن یا خراشیدن داشته باشید.
چگونه خود را برای آزمایش کولپوسکوپی آماده کنیم؟
قبل از انجام کولپوسکوپی، نکات زیر را با دقت رعایت کنید:
۱. در دوران قاعدگی، انجام این آزمایش را برنامه‌ریزی نکنید.
۲. وضعیت بارداری خود را با پزشک معالج‌تان مطرح کنید و نظر او را در این زمینه دریافت کنید.
۳. از برقراری رابطه جنسی ۴۸ ساعت قبل از کولپوسکوپی اجتناب کنید.
۴. یک یا ۲ روز قبل از انجام تست، از استفاده از تامپون خودداری کنید.
۵. از مصرف داروهای مرتبط با واژن، مانند کرم‌ها و اسپری‌ها، یک یا ۲ روز قبل از کولپوسکوپی اجتناب کنید.
۶. در روز آزمایش، میتوانید از مسکن‌هایی همچون ایبوپروفن (Advil، Motrin) یا استامینوفن (Tylenol) استفاده کنید، اگر نیاز داشته باشید.
این نکات بهترین شرایط را برای انجام کولپوسکوپی فراهم می‌کنند و دقت و صحت آزمایش را تضمین می‌کنند.
مزیت اصلی کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی می‌تواند به شناسایی سرطان‌ها و سلول‌های سرطانی در مراحل ابتدایی کمک کند و با انجام درمان مناسب، از پیشرفت آنها جلوگیری نماید. دقت این روش بسیار بالاست، به بیش از 99 درصد می‌رسد، و می‌تواند زخم‌های پیش بدخیمی که احتمال تبدیل شدن آنها به سلول‌های سرطانی وجود دارد، را شناسایی کند.
دکتر معصومه محمدی از بهترین متخصصان زنان در تهران می‌باشد. جهت رزرو نوبت آنلاین دکتر محمدی کلیک کنید.
عوارض کولپوسکوپی
کولپوسکوپی کاملاً بی درد است و هیچ عارضه خاصی ندارد. تنها احتمال وجود لکه بینی اندکی پس از بیوپسی وجود دارد که معمولاً زود به زود از بین می‌رود. این روش حتی در دوران بارداری نیز قابل استفاده است، با این حال، منطقی‌تر است که همانند تست پاپ اسمیر، در دوران قاعدگی که مشاهده بافتهای داخل واژن سخت است، انجام نشود.
خانم‌هایی که در طول Colposcopyاضطراب و استرس بیشتری دارند، معمولاً درد بیشتری را نسبت به سایر افراد تجربه می‌کنند. برخی زنان حتی ممکن است به دلیل استرس زیاد از انجام این آزمایش صرف نظر کنند.
برای کاهش استرس و اضطراب میتوانید از روش‌های زیر بهره بگیرید:
- اطلاعات خود را درباره نحوه انجام این آزمایش افزایش دهید و هر سوالی که دارید را از پزشک زنان خود بپرسید.
- به فعالیت‌هایی مانند ورزش، مدیتیشن، و وقت‌گذرانی با دوستان و خانواده بپردازید تا به آرامش بیشتری برسید.
- در طول آزمایش، با استفاده از یک دستگاه پخش‌کننده موسیقی، به آرامی موسیقی گوش دهید تا درد کمتری را تجربه کنید.
