آنژین قلبی یا آنژین صدری نوعی از بیماری‌های قلبی به شمار می‌رود و حالتی از درد قفسه سینه محسوب می‌شود که بر اثر کاهش جریان خون به عضله قلب ایجاد می‌گردد. آنژین صدری به عنوان یکی از نشانه‌های بیماری عروق کرونر و گرفتگی رگ‌های قلب شناخته می‌شود و معمولاً به شکل احساس فشار یا سنگینی در ناحیه قفسه سینه بروز می‌کند، به طوری که فرد حس می‌کند وزنه‌ای سنگین بر روی قفسه سینه قرار گرفته است.
عوامل متعددی می‌توانند در ایجاد درد قفسه سینه تأثیرگذار باشند، و شناسایی دقیق آنها بدون انجام معاینات و آزمایش‌های تشخیصی بسیار چالش‌برانگیز است. اگر اخیراً با درد قفسه سینه مواجه شدهاید، توصیه می‌شود حتماً جهت بررسی علت به پزشک مراجعه نمایید.
آنژین قلبی چیست؟
آنژین، که گاهی با عنوان آنژین صدری نیز شناخته می‌شود، به مجموعه علائمی اطلاق می‌گردد که در نتیجه کاهش خون‌رسانی به بخشی از عضله قلب ایجاد می‌شود. شایع‌ترین دلیل این کاهش خون‌رسانی، تنگی عروق کرونری قلب است. درد قلب و درد قفسه سینه از اصلی‌ترین علائم آنژین به شمار می‌روند، اما ممکن است نشانه‌های دیگری نیز به همراه آن ظاهر شوند.
آنژین به دو نوع تقسیم می‌شود: آنژین پایدار و آنژین ناپایدار. در نوع ناپایدار، علائم قلبی در حالت استراحت یا با کمترین فعالیت رخ می‌دهند و این وضعیت به عنوان یکی از فوریت‌های پزشکی قلبی طبقه‌بندی می‌شود.
انواع آنژین قلبی
آنژین پایدار
آنژین پایدار به عنوان شایع‌ترین نوع آنژین شناخته می‌شود و معمولاً هنگام انجام فعالیت‌های بدنی خود را نشان می‌دهد. علائم این نوع آنژین با استراحت و مصرف دارو تسکین می‌یابد. برای مثال، درد قفسه سینه هنگام بالا رفتن از سربالایی یا در هوای سرد ممکن است نشانه‌ای از آنژین صدری باشد. درد ناشی از آنژین پایدار معمولاً الگو و شرایط ثابتی دارد و قابل پیش‌بینی است. این درد غالباً کوتاه‌مدت است و معمولاً کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.
آنژین ناپایدار (وضعیت اورژانسی)
آنژین ناپایدار غیرقابل پیش‌بینی بوده و ممکن است در هر زمانی، حتی در حالت استراحت، رخ دهد. این نوع آنژین معمولاً شدت بیشتری دارد و می‌تواند بیش از ۲۰ دقیقه ادامه یابد. برخلاف نوع پایدار، درد ناشی از آنژین ناپایدار با استراحت یا داروهای معمولی بهبود نمی‌یابد. اگر جریان خون به سرعت به حالت طبیعی بازنگردد، ممکن است قلب با کمبود اکسیژن مواجه شود و سکته قلبی رخ دهد. آنژین ناپایدار بسیار خطرناک بوده و نیازمند درمان فوری است.
آنژین پرینزمتال
آنژین پرینزمتال در نتیجه اسپاسم در شریان‌های قلب به وجود آمده و باعث کاهش موقتی جریان خون می‌شود. علامت اصلی این نوع آنژین، درد شدید قفسه سینه است. علائم آنژین پرینزمتال معمولاً متغیر بوده و اغلب به صورت دوره‌ای ظاهر می‌شوند. این درد معمولاً در حالت استراحت و اغلب در طول شب احساس می‌شود.
آنژین مقاوم به درمان
در آنژین مقاوم به درمان، اپیزودهای درد و فشار قفسه سینه با تغییر سبک زندگی یا مصرف دارو کنترل نمی‌شوند. این وضعیت به روش‌های درمانی پیشرفته‌تری نیاز دارد.
مقاله پیشنهادی: آزمایش تروپونین چیست؟
آنژین چه احساسی دارد؟ علائم آنژین قلب چیست؟
علائم آنژین صدری شامل درد و ناراحتی در ناحیه قفسه سینه می‌شود که به شکل‌های زیر تجربه می‌گردد:
- احساس سوزش در ناحیه سینه
- حس فشار بر روی قفسه سینه
- دردی که ممکن است به دست‌ها، گردن، فک، شانه یا پشت منتقل شود
دیگر نشانه‌های آنژین شامل موارد زیر هستند:
- سرگیجه
- خستگی
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- تعریق
شدت، مدت و نوع آنژین ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در صورتی که علائم آنژین نسبت به قبل تغییر کرده یا درد شدیدتر شده است، ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
علت‌های ایجاد آنژین قلبی چیست؟
آنژین زمانی رخ می‌دهد که فعالیت‌های فیزیکی، تنش‌های عاطفی، یا دیگر عوامل، فشار بیشتری بر عضله قلب وارد کنند. در این شرایط، قلب برای تأمین نیازهای خود به اکسیژن بیشتری احتیاج پیدا می‌کند. اگر به دلیل وجود انسداد در جریان خون، عضله قلب نتواند اکسیژن کافی دریافت کند، این فشار منجر به بروز درد آنژین می‌شود.
این درد معمولاً با توقف فعالیتی که باعث فشار شده است یا مصرف نیتروگلیسیرین کاهش می‌یابد. نیتروگلیسیرین باعث گشاد شدن عروق کرونری می‌شود و جریان خون غنی از اکسیژن را به سمت قلب افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، حمله قلبی در نتیجه کمبود اکسیژن در عضله قلب رخ می‌دهد که می‌تواند آسیب دائمی به این عضله وارد کند.
آنژین قلب چگونه تشخیص داده می‌شود؟
هر نوع درد قفسه سینه را به پزشک خود اطلاع دهید. پس از انجام معاینه بالینی، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر را برای یافتن علت آنژین تجویز نماید:
- بررسی فاکتور CBC در آزمایش خون
- رادیوگرافی قفسه سینه
- تست استرس قلبی (تست ورزش)
- اکوکاردیوگرام
- الکتروکاردیوگرام (تست نوار قلب)
- کاتتریزاسیون عروق کرونر (آنژیوگرافی)
- توموگرافی کامپیوتری عروق
درمان آنژین قلبی
آنژین معمولاً با ترکیب داروها و اصلاحات در سبک زندگی مدیریت می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی نیز وجود داشته باشد.
داروها
داروها می‌توانند در پیشگیری یا کاهش علائم آنژین مؤثر باشند. در صورتی که دارویی برای شما تجویز شده، باید طبق دستور پزشک آن را مصرف نمایید.
- نیتروگلیسیرین (نیترو):
این دارو به طور گسترده برای مدیریت آنژین استفاده می‌شود. نیتروگلیسیرین با باز کردن یا گشاد کردن عروق کرونر، جریان خون و اکسیژن‌رسانی به قلب را افزایش می‌دهد. اگر از این دارو استفاده میکنید، همیشه آن را همراه خود داشته باشید. - داروهای ضد پلاکت:
این داروها با کاهش احتمال تشکیل لخته‌های خونی، به بهبود جریان خون در عروق کمک می‌کنند. - مسدودکننده‌های بتا و کانال کلسیم:
این داروها با کاهش فشار بر قلب و بهبود عملکرد آن، به کاهش علائم آنژین کمک می‌کنند.
جراحی و مداخلات دیگر
در مواردی که انسداد عروق منجر به آنژین می‌شود، مداخلات جراحی می‌توانند راه‌حل مناسبی باشند. این روش‌ها با باز کردن یا ایجاد مسیر جدید در شریان‌های مسدود شده، جریان خون را بهبود می‌بخشند.
- مداخله عروق کرونر از راه پوست (PCI):
این روش که به آن آنژیوپلاستی با استنت نیز گفته می‌شود، شریان‌های مسدود شده را باز می‌کند. - جراحی بای‌پس عروق کرونر:
این جراحی با ایجاد مسیرهای جدید در اطراف شریان‌های مسدود شده، جریان خون را بهبود می‌بخشد. - توانبخشی قلبی:
برنامه‌ای تحت نظارت پزشکی است که برای بهبود وضعیت قلب پس از حمله قلبی یا دیگر مشکلات قلبی طراحی می‌شود.
توانبخشی قلبی شامل دو بخش است:
- ورزش ایمن:
تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات، بهبود استقامت و یادگیری نحوه فعالیت‌های ایمن. - آموزش و مشاوره:
راهنمایی‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی در آینده.
سبک زندگی سالم
با کنترل فشار خون، دیابت، و سطح کلسترول خون می‌توانید خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را کاهش دهید. همچنین، داشتن سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، ترک سیگار و مدیریت استرس اهمیت بالایی دارد.
